Nowy artykuł

Zmierzch giganta

reportaż Zbigniewa Bodnara

CZYTAJ

Dlaczego warto przypominać o Stilonie?

W dniu 7 lipca 2021 r. minie 70 lat od uroczystego otwarcia ówczesnych Gorzowskich Zakładów Włókien Sztucznych. Jako osoby związane ze Stilonem chcemy przypomnieć o jubileuszu przedsiębiorstwa, przez wiele lat największego w Gorzowie i województwie – maksymalne zatrudnienie osiągnęło ponad 10 000 pracowników.

Wyroby Stilonu kojarzone były z naszym miastem, wiele inwestycji przyczyniło się do jego wzrostu, a wybudowane przez Stilon lub przy jego wsparciu żłobki, przedszkola, szkoły, mieszkania, obiekty sportowe i kulturalne służą Gorzowianom do dziś.

Chociaż Stilon w dawnym kształcie organizacyjnym już nie istnieje, na jego 100-hektarowym obszarze pracuje w firmach produkcyjnych, handlowych i usługowych kilka tysięcy mieszkańców naszego miasta. Wielu z nich zawdzięcza swoje doświadczenie oraz rozwój zawodowy właśnie Stilonowi.

Prezentowana strona internetowa ma być impulsem do przypomnienia bogatej historii zakładów i ludzi, którzy ją tworzyli. Postaramy się zebrać w jednym miejscu, mamy nadzieję, że z Państwa udziałem jak najwięcej informacji o firmie, która w dużym stopniu oddziaływała na Gorzów. Zachęcamy do dzielenia się wiedzą o Stilonie, swoimi opiniami, zdjęciami i innymi informacjami, które można opublikować.

Mamy nadzieję, że prezentowane materiały będą przyczynkiem do integracji przyjaciół Stilonu.

Chronologia dziejów Stilonu

12 kwietnia 1951

Powołanie Gorzowskich Zakładów Włókien Sztucznych. Zarządzenie OP 2C-08-1594-ew69 ministra Przemysłu Chemicznego B. Rumińskiego.

12 kwietnia 1951

9 maja 1951

Wyprodukowano pierwszą szpulę przędzy nylonowej na bazie kaprolaktamu od fenolu na własnej instalacji.

7 lipca 1951

Uroczyste otwarcie Zakładów Włókien Sztucznych w obecności premiera PRL Józefa Cyrankiewicza i ministra Bolesława Rumińskiego.

7 lipca 1951

1 stycznia 1952

Włączenie Dyrekcji Budowy Państwowej Fabryki Włókien Syntetycznych do Gorzowskich Włókien Sztucznych (Zarządzenie nr 48 dyr. CZPWS Leona Krotowskiego z 30.12.1951).

1952

Uruchomienie produkcji włókien ciętych metodą pocięcia odpadów włókienniczych PA6.

1952

1954

Wytwarzanie jedwabiu technicznego 265 DEN na przędzarkach rusztowych typ SOD.

1955

Rozpoczęto produkcję polimeru (granulatu) wtryskowego z odpadów PA6.

1955

1957

Oddanie tzw. „Szczotkarni”, rozpoczęcie produkcji włókien ciętych, żyłki i szczeciny szczotkarskiej.

1959

Powstanie Wydziału Folii produkującego folię podłożową (rentgen, taśmy magnetofonowe).

1959

1960

Rozpoczęto produkcję nowego typu jedwabiu włókienniczego z PA6 na przędzarkach WS 6.

1961

Uruchomienie produkcji szczeciny tapicerskiej i galanteryjnej.

1961

1962

Uruchomienie instalacji do depolimeryzacji odpadów poliamidowych. Odzyskiwanie kaprolaktamu na podstawie patentu Stilonu.

1963

Uruchomienie produkcji szpulowych taśm magnetofonowych na podłożu z trójoctanu celulozy.

1963

1964

Utworzenie Wydziału Depolany. Likwidacja produkcji kaprolaktamu.

1965

Uruchomienie produkcji włókien ciętych metodą bezpośredniego przędzenia z reaktorów „rura Z”.

1965

1966

Kontrakt z SNIA Viscosa na licencję i budowę kordu oponowego.

1969

Powstał Dział Elektrycznej Techniki Obliczeniowej, od roku 1991 spółka Infostil.

1969

1969

Depolimeryzacja odpadów PA6 – odzyskiwanie kaprolaktamu. W zakładzie Jedwabiu I uruchomiono ciągły polimeryzator kaprolaktamu typu rura Fishera.

1970

Powstał samodzielny zakład Kordu, w którym uruchomiono produkcję wysokowytrzymałego kordu oponowego z PA6, w ramach kontraktu ze SNIA Viscosa.

1970

1970

Uruchomiono produkcję taśm magnetofonowych na podłożu poliestrowym.

1971/1972

Uruchomienie produkcji i montażu kaset „Compact”. Produkcja nagranych taśm w kasetach.

1971/1972

1972

Rozpoczęto produkcję puszystego jedwabiu dywanowego z PA6, nazwa Lanastil – wł. technologia.

1973

Nowa nazwa firmy – Zakłady Włókien Chemicznych „Chemitex – Stilon”. Uruchomienie ciągów ekstruderowych do produkcji żyłki i szczeciny.

1973

1973

Uruchomienie komputera Odra 1305 w nowym Ośrodku Przetwarzania Danych.

1974

Wdrożono produkcję włókna dwuskładnikowego, samokędzierzawiącego się w procesie obróbki.

1974

1975

Uruchomienie nowych wytwórni jedwabiu włókienniczego EXT2 i jedwabiu dywanowego Lanastil II.

1976

Wprowadzenie pierwszego w Polsce sterowania on-line procesami produkcyjnymi wytwarzania Poliamidu 6 – Kent K70.

1976

1977

Podjęto produkcję włóczki z PA6, nazwa handlowa Mirinostil.

1978

Podjęto produkcję kaset magnetofonowych o polepszonych właściwościach elektroakustycznych.

1978

1979

Rozwinięto produkcję jedwabiu włókienniczego z PA6 szczepianego pneumatycznie.

1980

Oddano do użytku miasta Gorzowa, z inwestycji Stilonu, oczyszczalnię ścieków o wydajności 80 tysięcy ton/dobę.

1980

grudzień 1981

Stan wojenny w kraju. NSZZ „Solidarność” proklamował strajk okupacyjny w Stilonie.

19 kwietnia 1982

Nowa nazwa: Zakłady Włókien Chemicznych „STILON”.

19 kwietnia 1982

1984

W wydziale Naukowo-Badawczym rozpoczęto produkcję naciągów do rakiet tenisowych i badmintonowych z PA6 na technologii Stilonu.

1985

Uruchomiono nowoczesną przędzarkę jedwabiu włókienniczego PA6 o symbolu WS 12.

1985

1986

Uruchomiono produkcję jedwabiu włókienniczego teksturowanego z poliamidu 6.

1986

Uruchomiono instalację depolimeryzacji odpadów poliamidu 6 w celu odzyskiwania z nich kaprolaktamu.

1986

1987

Uruchomiono instalację doświadczalną zintegrowanego przędzenia z rozciąganiem (POY) jedwabiu włókienniczego z poliamidu 6. Maszyny tego typu powielono w Zakładzie Jedwabiu II.

1987

Uruchomiono pierwszą wytłaczarkę ślimakową do wytwarzania żyłek z poliamidu 6.

1987

1987

Rozpoczęto produkcję kaset magnetofonowych „Ferrum-Maxi” na technologii Stilonu.

1988

Uruchomiono oddział produkcji przędzy teksturowanej w Zakładzie Jedwabiu II.

1988

1988

Rozpoczęto produkcję kaset VHS.

1988

Zmodernizowano w Zakładzie Jedwabiu II przędzarki PA6 ze stapiaczami rusztowymi.

1988

1989

Samodzielny Oddział Wykonawstwa Inwestycji zostaje przekształcony w spółkę Montostil.

1989

Rozpoczęto montaż dyskietek komputerowych z importowanych komponentów.

1989

1991

Wizyta premiera Jana K. Bieleckiego.

1991

Połączono Wytwórnie Jedwabiu I i II – powstał Zakład Produkcji Włókien Tekstylnych.

1991

1992

Przekształcenie przedsiębiorstwa w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa – ZWCh Stilon S.A.

1994

Kryzys ekonomiczny Stilonu. Sądowe postępowania układowe i restrukturyzacja zadłużeń.

1994

1994

Rozpoczęto produkcję jedwabiu włókienniczego Mikrostil o pocienionych włóknach elementarnych.

1995

Akcje ZWCh Stilon S.A. wniesiono do II Narodowego Funduszu Inwestycyjnego.

1995

1995

Spółka Forchem rozpoczęła produkcję politereftalanu etylenowego (PET), np. butelki na napoje.

1 sierpnia 1996

Powstał Mestil Sp. z o. o. po przekształceniu Wydziału Mechanicznego Stilonu.

1 sierpnia 1996

1997

Certyfikat i wdrożenie międzynarodowego systemu jakości ISO 9001.

1998

Rhodia/Nylstar wykupiła większość akcji Stilonu. Powstały trzy dywizje: Włókien Tekstylnych (WJW), Granulatów Konstrukcyjnych (KGK) i Włókien Technicznych (TWT). Polski zarząd spółki.

1998

1999

Nylstar produkuje włókna tekstylne. Rhodia wytwarza włókna techniczne i jednowłókienkowe.

2000

Instalacja i uruchomienie nowego systemu informatycznego SAP-R3.

2000

2002

Zlikwidowano zaplecze naukowo-badawcze.

2003

II Narodowy Fundusz Inwestycyjny sprzedał akcje Stilonu grupie Rhodia/Nylstar.

2003

2003

Po 42 latach działalności zakończyła pracę zakładowa rozgłośnia radiowa.

2004

ZWCh Stilon podzielono na trzy części. W Stilonie została produkcja włókien tekstylnych, a właścicielem tej części zakładu był Nylstar. Produkcją granulatów konstrukcyjnych zajęła się Rhodia Polyamide Polska, a włókien technicznych Nexis Fibers. Logo i markę Stilonu zachował Nylstar.

2004

2007

Po 49 latach zakończono wydawanie gazety zakładowej „Stilon Gorzowski”.

2007

Grupa Nylstar ogłosiła upadłość, akcję wystawiono na licytację. Część akcji kupił fundusz Bear Steams.

2007

2008

Akcje Nylstar odkupiła od Bear Steams korporacja bankowa JP Morgan.

2008

Polska grupa Martis stała się właścicielem ZWCh Stilon S.A., kupiła większość akcji od JP Morgan. Powstał nowy zarząd i rada nadzorcza Stilon S.A.

2008

2009

Sąd Rejonowy w Gorzowie ogłosił upadłość ZWCh Stilon S.A. Wyznaczono nadzorcę sądowego.

2010

Sąd ogłosił zakończenie procesu upadłości Stilonu. Układy z wierzycielami zostały zawarte.

2010

2010

Likwidacja produkcji polimeru PA6 w Stilonie.

2011

Stilon zarządził wykup akcji. Grupa Martis została 100% akcjonariuszem.

2011

2013

Modernizacja urządzeń dla dostarczania czynników energetycznych oraz klimatyzacji.

2014

Modernizacja w Stilonie – nowa generacja maszyn przędzących i teksturujących firmy Barmag.

2014

2017

Decyzja sądowa nr DKK-111/17 o koncentracji Martis-Stilon S.A. w Aleksandrowie Łódzkim z ZWCh Stilon S.A. w Gorzowie.

11 marca 2018

Połączenie spółek.

11 marca 2018

2018

Firma Universal Fibers (USA) rozpoczęła w Gorzowie produkcję włókien dywanowych.

2020

Grupa Domo Chemicals kupiła od Salvay zakład w Gorzowie (d. Granulatów Konstrukcyjnych).

2020

12 kwietnia 1951

Powołanie Gorzowskich Zakładów Włókien Sztucznych. Zarządzenie OP 2C-08-1594-ew69 ministra Przemysłu Chemicznego B. Rumińskiego.

12 kwietnia 1951

9 maja 1951

Wyprodukowano pierwszą szpulę przędzy nylonowej na bazie kaprolaktamu od fenolu na własnej instalacji.

7 lipca 1951

Uroczyste otwarcie Zakładów Włókien Sztucznych w obecności premiera PRL Józefa Cyrankiewicza i ministra Bolesława Rumińskiego.

7 lipca 1951

1 stycznia 1952

Włączenie Dyrekcji Budowy Państwowej Fabryki Włókien Syntetycznych do Gorzowskich Włókien Sztucznych (Zarządzenie nr 48 dyr. CZPWS Leona Krotowskiego z 30.12.1951).

1952

Uruchomienie produkcji włókien ciętych metodą pocięcia odpadów włókienniczych PA6.

1952

1954

Wytwarzanie jedwabiu technicznego 265 DEN na przędzarkach rusztowych typ SOD.

1955

Rozpoczęto produkcję polimeru (granulatu) wtryskowego z odpadów PA6.

1955

1957

Oddanie tzw. „Szczotkarni”, rozpoczęcie produkcji włókien ciętych, żyłki i szczeciny szczotkarskiej.

1959

Powstanie Wydziału Folii produkującego folię podłożową (rentgen, taśmy magnetofonowe).

1959

1960

Rozpoczęto produkcję nowego typu jedwabiu włókienniczego z PA6 na przędzarkach WS 6.

1961

Uruchomienie produkcji szczeciny tapicerskiej i galanteryjnej.

1961

1962

Uruchomienie instalacji do depolimeryzacji odpadów poliamidowych. Odzyskiwanie kaprolaktamu na podstawie patentu Stilonu.

1963

Uruchomienie produkcji szpulowych taśm magnetofonowych na podłożu z trójoctanu celulozy.

1963

1964

Utworzenie Wydziału Depolany. Likwidacja produkcji kaprolaktamu.

1965

Uruchomienie produkcji włókien ciętych metodą bezpośredniego przędzenia z reaktorów „rura Z”.

1965

1966

Kontrakt z SNIA Viscosa na licencję i budowę kordu oponowego.

1969

Powstał Dział Elektrycznej Techniki Obliczeniowej, od roku 1991 spółka Infostil.

1969

1969

Depolimeryzacja odpadów PA6 – odzyskiwanie kaprolaktamu. W zakładzie Jedwabiu I uruchomiono ciągły polimeryzator kaprolaktamu typu rura Fishera.

1970

Powstał samodzielny zakład Kordu, w którym uruchomiono produkcję wysokowytrzymałego kordu oponowego z PA6, w ramach kontraktu ze SNIA Viscosa.

1970

1970

Uruchomiono produkcję taśm magnetofonowych na podłożu poliestrowym.

1971/1972

Uruchomienie produkcji i montażu kaset „Compact”. Produkcja nagranych taśm w kasetach.

1971/1972

1972

Rozpoczęto produkcję puszystego jedwabiu dywanowego z PA6, nazwa Lanastil – wł. technologia.

1973

Nowa nazwa firmy – Zakłady Włókien Chemicznych „Chemitex – Stilon”. Uruchomienie ciągów ekstruderowych do produkcji żyłki i szczeciny.

1973

1973

Uruchomienie komputera Odra 1305 w nowym Ośrodku Przetwarzania Danych.

1974

Wdrożono produkcję włókna dwuskładnikowego, samokędzierzawiącego się w procesie obróbki.

1974

1975

Uruchomienie nowych wytwórni jedwabiu włókienniczego EXT2 i jedwabiu dywanowego Lanastil II.

1976

Wprowadzenie pierwszego w Polsce sterowania on-line procesami produkcyjnymi wytwarzania Poliamidu 6 – Kent K70.

1976

1977

Podjęto produkcję włóczki z PA6, nazwa handlowa Mirinostil.

1978

Podjęto produkcję kaset magnetofonowych o polepszonych właściwościach elektroakustycznych.

1978

1979

Rozwinięto produkcję jedwabiu włókienniczego z PA6 szczepianego pneumatycznie.

1980

Oddano do użytku miasta Gorzowa, z inwestycji Stilonu, oczyszczalnię ścieków o wydajności 80 tysięcy ton/dobę.

1980

grudzień 1981

Stan wojenny w kraju. NSZZ „Solidarność” proklamował strajk okupacyjny w Stilonie.

grudzień 1981

19 kwietnia 1982

Nowa nazwa: Zakłady Włókien Chemicznych „STILON”.

1984

W wydziale Naukowo-Badawczym rozpoczęto produkcję naciągów do rakiet tenisowych i badmintonowych z PA6 na technologii Stilonu.

1984

1985

Uruchomiono nowoczesną przędzarkę jedwabiu włókienniczego PA6 o symbolu WS 12.

1986

Uruchomiono produkcję jedwabiu włókienniczego teksturowanego z poliamidu 6.

1986

1986

Uruchomiono instalację depolimeryzacji odpadów poliamidu 6 w celu odzyskiwania z nich kaprolaktamu.

1987

Uruchomiono instalację doświadczalną zintegrowanego przędzenia z rozciąganiem (POY) jedwabiu włókienniczego z poliamidu 6. Maszyny tego typu powielono w Zakładzie Jedwabiu II.

1987

1987

Uruchomiono pierwszą wytłaczarkę ślimakową do wytwarzania żyłek z poliamidu 6.

1987

Rozpoczęto produkcję kaset magnetofonowych „Ferrum-Maxi” na technologii Stilonu.

1987

1988

Uruchomiono oddział produkcji przędzy teksturowanej w Zakładzie Jedwabiu II.

1988

Rozpoczęto produkcję kaset VHS.

1988

1988

Zmodernizowano w Zakładzie Jedwabiu II przędzarki PA6 ze stapiaczami rusztowymi.

1989

Samodzielny Oddział Wykonawstwa Inwestycji zostaje przekształcony w spółkę Montostil.

1989

1989

Rozpoczęto montaż dyskietek komputerowych z importowanych komponentów.

1991

Wizyta premiera Jana K. Bieleckiego.

1991

1991

Połączono Wytwórnie Jedwabiu I i II – powstał Zakład Produkcji Włókien Tekstylnych.

1992

Przekształcenie przedsiębiorstwa w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa – ZWCh Stilon S.A.

1992

1994

Kryzys ekonomiczny Stilonu. Sądowe postępowania układowe i restrukturyzacja zadłużeń.

1994

Rozpoczęto produkcję jedwabiu włókienniczego Mikrostil o pocienionych włóknach elementarnych.

1994

1995

Akcje ZWCh Stilon S.A. wniesiono do II Narodowego Funduszu Inwestycyjnego.

1995

Spółka Forchem rozpoczęła produkcję politereftalanu etylenowego (PET), np. butelki na napoje.

1995

1 sierpnia 1996

Powstał Mestil Sp. z o. o. po przekształceniu Wydziału Mechanicznego Stilonu.

1997

Certyfikat i wdrożenie międzynarodowego systemu jakości ISO 9001.

1997

1998

Rhodia/Nylstar wykupiła większość akcji Stilonu. Powstały trzy dywizje: Włókien Tekstylnych (WJW), Granulatów Konstrukcyjnych (KGK) i Włókien Technicznych (TWT). Polski zarząd spółki.

1999

Nylstar produkuje włókna tekstylne. Rhodia wytwarza włókna techniczne i jednowłókienkowe.

1999

2000

Instalacja i uruchomienie nowego systemu informatycznego SAP-R3.

2002

Zlikwidowano zaplecze naukowo-badawcze.

2002

2003

II Narodowy Fundusz Inwestycyjny sprzedał akcje Stilonu grupie Rhodia/Nylstar.

2003

Po 42 latach działalności zakończyła pracę zakładowa rozgłośnia radiowa.

2003

2004

ZWCh Stilon podzielono na trzy części. W Stilonie została produkcja włókien tekstylnych, a właścicielem tej części zakładu był Nylstar. Produkcją granulatów konstrukcyjnych zajęła się Rhodia Polyamide Polska, a włókien technicznych Nexis Fibers. Logo i markę Stilonu zachował Nylstar.

2007

Po 49 latach zakończono wydawanie gazety zakładowej „Stilon Gorzowski”.

2007

2007

Grupa Nylstar ogłosiła upadłość, akcję wystawiono na licytację. Część akcji kupił fundusz Bear Steams.

2008

Akcje Nylstar odkupiła od Bear Steams korporacja bankowa JP Morgan.

2008

2008

Polska grupa Martis stała się właścicielem ZWCh Stilon S.A., kupiła większość akcji od JP Morgan. Powstał nowy zarząd i rada nadzorcza Stilon S.A.

2009

Sąd Rejonowy w Gorzowie ogłosił upadłość ZWCh Stilon S.A. Wyznaczono nadzorcę sądowego.

2009

2010

Sąd ogłosił zakończenie procesu upadłości Stilonu. Układy z wierzycielami zostały zawarte.

2010

Likwidacja produkcji polimeru PA6 w Stilonie.

2010

2011

Stilon zarządził wykup akcji. Grupa Martis została 100% akcjonariuszem.

2011

2013

Modernizacja urządzeń dla dostarczania czynników energetycznych oraz klimatyzacji.

2014

Modernizacja w Stilonie – nowa generacja maszyn przędzących i teksturujących firmy Barmag.

2014

2017

Decyzja sądowa nr DKK-111/17 o koncentracji Martis-Stilon S.A. w Aleksandrowie Łódzkim z ZWCh Stilon S.A. w Gorzowie.

11 marca 2018

Połączenie spółek.

11 marca 2018

2018

Firma Universal Fibers (USA) rozpoczęła w Gorzowie produkcję włókien dywanowych.

2020

Grupa Domo Chemicals kupiła od Salvay zakład w Gorzowie (d. Granulatów Konstrukcyjnych).

2020

Patronat nad stroną

Image
Image
Image